TÌM HIỂU ĐỊA DANH: LỖ QUY - PHÚ YÊN

     Lỗ Quy thuộc thôn Hòa Bình xã Sơn Định huyện Sơn Hòa. Thôn Hòa Bình ở trung tâm xã Sơn Định. Trụ sở xã đóng ở thôn này. Dân phần đông dọc theo hại bên trục tỉnh lộ. Sản phẩm chính của thôn là thuốc lá và mía. Hiện nay thuốc lá đã giảm diện tích trồng trọt xuống quá thấp. Bởi vì mức tiêu thụ chậm, giá rẻ. Thu nhập không đủ cho chi phí sản xuất, nếu có dư thì cũng chẳng được bao nhiêu. Nhiều hộ chuyển sang chăm sóc cây cà phê cho nông trường. Hộ có khả năng chuyển diện tích sang trồng cà phê.
   
  Trên trụ sở xã Sơn Định 2 cây số có đập chắn dòng suối thành hồ chứa. Diện tích khoảng 15 mẫu tây. Lượng nước đủ tưới cà phê nông trường và của tư nhân xung quanh. Dân ở rải rác toàn thôn. Thời hòa bình có trên 300 hộ, dân số khoảng 1.400 người. Chiến tranh dân di tán khắp nơi, chỉ còn lại 16 hộ sinh sống.
     Gò Dư hiện nay chỉ còn lại một số ít hộ còn bao nhiêu đều ra khu vực Tráng Giớn cư trú. Nhờ đất đai rộng nên nhà nào cũng có vườn trồng cà phê và cây ăn quả. Mức tiêu thụ thuốc lá khó khăn nên diện tích trồng thu hẹp, mùi vị thơm ngon của thuốc vẫn giữ được không kém thời trước, nhiều nơi trồng thuốc như Kỳ Lộ, Sơn Xuân, Thanh Hội… nhưng so với thuốc Trãng Giướn vẫn không theo kịp. Người sành điệu khi nghe khói thuốc thoảng qua họ phân biệt được thuốc Trãng Giớn, thuốc Trãng Giớn mà trồng trên nền chuồng phân mới tuyệt hảo.

     Trước năm 1945, hút thuốc vấn vào giấy thành từng điếu đầu lớn đầu nhỏ. Khi hút thuốc cháy đến đoạn gần cùng, người ta ném vào xó. Cái phần cuối cùng chừng đó gọi là tàn. Mỗi điếu chỉ còn lại một ít phần cháy dở. Đến khi túng quẫn hết thuốc lá đành phải tìm lại tàn lột ra, quấn lại để hút cho qua cơn thèm.