34 công thức huyệt thường dùng: Túc Tam lý
- Thứ tư - 27/11/2013 19:18
- In ra
- Đóng cửa sổ này
NHÓM THỨ 19
a) Phối huyệt: Túc Tam lý
b) Hiệu năng: điều lý Tỳ Vị, điều hoà trung khí, thăng thanh giáng trọc, thông Trường, tiêu trệ sơ Phong, hoá Thấp, phù trợ chính khí, bồi dưỡng nguyên khí, phòng bệnh...
c) Chủ trị: trị các tật bệnh thuộc vùng Trung tiêu ví dụ như Hàn tà ngưng trệ, bĩ khối, đái dầm, bệnh ở mắt, sưng thũng, bệnh ung ở vú, Tâm hồi hộp, hư phiền, các ngón tay bị tê dại...
d) Phép châm và cứu: thông thường người ta châm huyệt này sâu từ 5 phân đến 1 thốn. Nếu hư thì bổ, nếu thực thì tả, hoặc là bình bổ bình tả, lưu kim khoảng 15 phút. Nếu bệnh hư hàn thì sau khi rút kim nên cứu. Căn cứ vào các bệnh khác nhau, chúng tùy theo chứng mà có thêm huyệt để gia giảm.
e) Giải phương: Túc Tam lý là huyệt thuộc “Thổ trong Thổ” vì Tỳ Vị trong ngũ hành thuộc về Thổ, trong ngũ du huyệt thì Túc Tam lý cũng thuộc Thổ, vì thế nó được xem là “Thổ trong Thổ”.
Túc Tam lý là huyệt Hợp của kinh Túc Dương linh Vị, Thổ có thể sinh vạn vật mà cũng có thể làm hủ nát vạn vật. Vị là biển của ngũ cốc, là cái gốc của hậu thiên. Ngũ tạng lục phủ của con người đều phải dựa vào sự thịnh vượng của Vị khí để “doanh dưỡng” cho mình. Nếu có đủ Vị khí thì sinh, không đủ Vị khí thì chết. Vì thế huyệt Túc Tam lý có thể làm kiện Vị khí và bổ sự hư tổn của tạng phủ, nó có giá trị như thang “Độc sâm” vậy. Vì thế Túc Tam lý là yếu huyệt bảo dưỡng cho toàn thân...
f) Ghi chú: vị thuộc Mậu Thổ của Trung tiêu lấy hòa và giáng là con đường thuận. Tỳ thuộc Kỷ Thổ, lấy thăng và phát làm sở trường. Vị thuộc phủ, thuộc Dương, tính của nó khéo về làm nhuận mà ghét táo. Tỳ thuộc tạng, thuộc Âm, tính của nó là ưa táo mà ghét Thấp. Tỳ chủ về thăng thanh khí, Vị chủ về giáng trọc khí. Tỳ và Vị cùng biểu lý còn kinh mạch của chúng làm lạc và thuộc Tỳ và Vị đồng có nhiệm vụ làm tiêu hoá, hấp thu và chuyển hoá cái tinh vị. Hai huyệt này phối nhau sẽ hoàn thành chức năng thu nạp và vận hoá. Do đó nếu Tỳ Vị được kiện sẽ ăn uống được, dinh dưỡng sung túc thì thân thể tráng kiện.
Châm bổ Túc Tam lý sẽ thăng Dương ích Tỳ, châm tả sẽ thông Dương giáng trọc, tiêu tích, trừ trướng. Vì nếu không, Vị khí bị tuyệt, tạng phủ mất đi nguồn nuôi dưỡng, sinh mạng sẽ nguy.
a) Phối huyệt: Túc Tam lý
b) Hiệu năng: điều lý Tỳ Vị, điều hoà trung khí, thăng thanh giáng trọc, thông Trường, tiêu trệ sơ Phong, hoá Thấp, phù trợ chính khí, bồi dưỡng nguyên khí, phòng bệnh...
c) Chủ trị: trị các tật bệnh thuộc vùng Trung tiêu ví dụ như Hàn tà ngưng trệ, bĩ khối, đái dầm, bệnh ở mắt, sưng thũng, bệnh ung ở vú, Tâm hồi hộp, hư phiền, các ngón tay bị tê dại...
d) Phép châm và cứu: thông thường người ta châm huyệt này sâu từ 5 phân đến 1 thốn. Nếu hư thì bổ, nếu thực thì tả, hoặc là bình bổ bình tả, lưu kim khoảng 15 phút. Nếu bệnh hư hàn thì sau khi rút kim nên cứu. Căn cứ vào các bệnh khác nhau, chúng tùy theo chứng mà có thêm huyệt để gia giảm.
e) Giải phương: Túc Tam lý là huyệt thuộc “Thổ trong Thổ” vì Tỳ Vị trong ngũ hành thuộc về Thổ, trong ngũ du huyệt thì Túc Tam lý cũng thuộc Thổ, vì thế nó được xem là “Thổ trong Thổ”.
Túc Tam lý là huyệt Hợp của kinh Túc Dương linh Vị, Thổ có thể sinh vạn vật mà cũng có thể làm hủ nát vạn vật. Vị là biển của ngũ cốc, là cái gốc của hậu thiên. Ngũ tạng lục phủ của con người đều phải dựa vào sự thịnh vượng của Vị khí để “doanh dưỡng” cho mình. Nếu có đủ Vị khí thì sinh, không đủ Vị khí thì chết. Vì thế huyệt Túc Tam lý có thể làm kiện Vị khí và bổ sự hư tổn của tạng phủ, nó có giá trị như thang “Độc sâm” vậy. Vì thế Túc Tam lý là yếu huyệt bảo dưỡng cho toàn thân...
f) Ghi chú: vị thuộc Mậu Thổ của Trung tiêu lấy hòa và giáng là con đường thuận. Tỳ thuộc Kỷ Thổ, lấy thăng và phát làm sở trường. Vị thuộc phủ, thuộc Dương, tính của nó khéo về làm nhuận mà ghét táo. Tỳ thuộc tạng, thuộc Âm, tính của nó là ưa táo mà ghét Thấp. Tỳ chủ về thăng thanh khí, Vị chủ về giáng trọc khí. Tỳ và Vị cùng biểu lý còn kinh mạch của chúng làm lạc và thuộc Tỳ và Vị đồng có nhiệm vụ làm tiêu hoá, hấp thu và chuyển hoá cái tinh vị. Hai huyệt này phối nhau sẽ hoàn thành chức năng thu nạp và vận hoá. Do đó nếu Tỳ Vị được kiện sẽ ăn uống được, dinh dưỡng sung túc thì thân thể tráng kiện.
Châm bổ Túc Tam lý sẽ thăng Dương ích Tỳ, châm tả sẽ thông Dương giáng trọc, tiêu tích, trừ trướng. Vì nếu không, Vị khí bị tuyệt, tạng phủ mất đi nguồn nuôi dưỡng, sinh mạng sẽ nguy.