CỦ MÀI

Thứ ba - 17/12/2013 18:14

CỦ MÀI Tên khoa học: DIOSCOREA PERSIMILIS Prain et Burkill Họ: DIOSCOREACEA Tên khác: khoai mài, sơn dược, mán địn (Thái), mằn chèn (Tày), gờ lờn (K'dong), hìa dòi (Dao).

MÔ TẢ:	Dây leo bằng thân quấn, nhẵn. Củ đơn độc hoặc hai, to và hơi dẹt, tròn đầu giống như quả bầu, sâu trong đất. Thân thường mang củ ngắn ở kẽ lá gọi là dái mài (thiên hoài). Lá mọc so le hay mọc đối, hình tim. Hoa đơn tính khác gốc nhỏ màu vàng mọc thành chùm ở kẽ lá. Quả có 3 cánh.
MÙA HOA QUẢ:	Hoa : Tháng 5-7; Quả : Tháng 8-10.
PHÂN BỔ:	Cây mọc hoang ở các tỉnh miền núi và được trồng để lấy củ.
BỘ PHẬN DÙNG:	Củ. Thu hái vào mùa thu hoặc mùa đông khi cây tàn lụi, rửa sạch, gọt vỏ, ngâm nước phèn chua 2-4 giờ cho bớt nhớt, xông diêm sinh 48giờ, phơi khô.
THÀNH PHẦN HÓA HỌC:	Củ chứa glucid 63,25%, protid 6,75%, lipid 0,45%, chất nhầy 2,0-2,8%; dioscin, sapotoxin, allantoin, dioscorin và acid amin.
CÔNG DỤNG:	Bổ, hạ nhiệt. Chữa ăn kém tiêu, gầy yếu, viêm ruột mạn, ỉa chảy và lỵ mạn tính, mồ hôi trộm, di tinh, khi hư, đái đường, đau lưng, đi tiêu luôn, hoa mắt, chóng mặt, hư lao: ngày 10-25g, dạng thuốc sắc hay thuốc bột. Đắp ngoài mụn nhọt.Củ ăn được.