THIÊN GIA DIỆU PHƯƠNG: Các bệnh vần U

Thứ sáu - 04/07/2014 11:04

"Thiên gia diệu phương" có thể hiểu là “Những bài thuốc hay của đông đảo thầy thuốc” là một cuốn sách giới thiệu nhiều bài thuốc (cổ phương, tân phương, dân gian, gia truyền) dùng chữa những bệnh thường gặp nhưng chữa chạy không dễ dàng…Do đó, ngoài khái niệm và thuật ngữ của y dược học cổ truyền còn có khái niệm và thuật ngữ của y học hiện đại và cả 2 giới y dược cổ truyền và hiện đại đều có thể tìm thấy ở đây những kinh nghiệm bổ ích về y dược. GS Hoàng Bảo Châu

164. U TUYẾN TIỀN LIỆT KÈM BÍ ĐÁI

- Biện chứng đông y: Tì thận đều hư.

- Cách trị: ích khí kiện tì, ôn thận bổ dương, sáp lợi đồng dụng.

- Đơn thuốc: Lão nhân long bế thang.

- Công thức:

Đảng sâm 24g	Hoàng kỳ 30g
Phục linh 12g	Bạch quả 9g
Tì giải 12g	Xa tiền 15g
Vương bất lưu hành 12g	Ngô thù du 5g
Nhục quế 6g	Thục địa 30g
Nhục thung dung 15g	Cam thảo tiền 10g

Sắc uống, mỗi ngày 1 thang. Nhiễm khuẩn do thông đái, tiểu tiện đau nóng thì thêm Ngân hoa 30g, Thổ phục linh 30g, tiểu tiện có lẫn máu thì thêm Địa du thán 30g, toàn thân phù thũng thì thêm Trần bì, Đại phúc bì, Thông thảo, mỗi thứ 10g, người uống thuốc mà ǎn uống giảm đi thì thêm Trần bì 10g, Sa nhân 9g.

- Hiệu quả lâm sàng: Theo dõi 65 ca, chữa khỏi 40 ca, chuyển biến tốt 11 ca; vô hiệu 6 ca, chuyển sang mổ 3 ca, ghi chép không rõ 5 ca. Trong số các ca khỏi có 4 ca tái phát, lại dùng bài trên điều trị vẫn có công hiệu. Người dùng ít nhất 2 thang, nhiều nhất 30 thang, bình quân trên dưới 10 thang, trong đó có 12 ca dùng từ 2 đến 5 thang, 15 ca 6-8 thang, 27 ca 10-19 thang, 3 ca 20-30 thang.

165. U TUYẾN TIỀN LIỆT KÈM BÍ ĐÁI

- Biện chứng đông y: Âm hư nhiệt náu ở hạ tiêu, bàng quang khí hóa bất lợi.

- Cách trị: Tư âm giáng hỏa, hóa khí lợi thủy.

- Đơn thuốc: Tư thận thông quan thang.

- Công thức:

Tri mẫu 18g	Hoàng bá 18g
Nhục quế 3g

Sắc uống mỗi ngày 1 thang.

- Hiệu quả lâm sàng: Lý XX, 65 tuổi. Người bệnh thân thể hư nhược, thấy tiểu tiện khó đã hơn 1 tháng. Sau khi kiểm tra ở bệnh viện đã chẩn đoán là u tuyến tiền liệt. Tuần lễ gần đây đái ít mà khó ra, như muốn đái song chỉ nhỏ từng giọt, bụng dưới đầy muốn xệ xuống, khó chịu, đầu váng tai ù, lưng khớp đau rũ, miệng khô họng ráo, lưỡi đỏ ít rêu, mạch tế sác. Đây là âm hư nhiệt náu ở hạ tiêu, bàng quang khí hóa bất lợi. Nên trị bằng phép tư âm giáng hỏa, hóa khí thủy lợi. Cho dùng "Tư thận thông quan thang". Uống được 3 ngày thì tự mình đi đái dễ dàng. Dặn sau đó uống Tri bá địa hoàng hoàn (bán ở trên thị trường) để có kết quả lâu dài.

- Bàn luận: U tuyến tiền liệt kèm bí đái là bệnh thường thấy ở người già. Dùng "Tư thận thông quan thang" rất có thể nhanh chóng chữa khỏi chứng này, sau đó lại cho Tri bá địa hoàng hoàn để củng cố hiệu lực. Trên lâm sàng cho thấy phương pháp này đơn giản, có hiệu quả.

166. U TUYẾN TIỀN LIỆT KÈM BÍ ĐÁI

- Biện chứng đông y: Cả khí lẫn âm đều khuyết, bàng quang không khí gây tắc đái

- Cách trị: Bổ mạnh trung khí, tư thận thông quan

- Đơn thuốc: Hoàng kỳ cam thảo thang, kết hợp với Tư thận thông quan hoàn.

- Công thức:

Hoàng kỳ 30g	Cam thảo 10g
Nhục quế 6g	Hoàng bá 6g
Tri mẫu 6g

Mỗi ngày 1 thang, sắc chia 2 lần uống.

Nguồn tin: Viện thông tin thư viện y học trung ương